Arnika to rośliny z rodziny astrowatych. Istnieje ich około 30 gatunków, z czego tylko jeden występuje w Polsce. Arnika górska rośnie głównie w polskich górach, gdzie znane są jej lecznicze właściwości.
Arnika górska najgęściej rośnie w Sudetach i w Bieszczadach. Miejscowi nazywają ją kupalnikiem górskim lub trankiem górskim. Jest objęta ochroną gatunkową, gdyż znajduję się w grupie gatunków zagrożonych wyginięciem. Wiąże się to z jej właściwościami leczniczymi. Arnika dawniej była popularnym surowcem wykorzystywanym przez polskich zielarzy i aptekarzy. Jej niekontrolowany zbiór przyczynił się to tego, że dziś arnikę można praktycznie zobaczyć jedynie w specjalnie prowadzonych leczniczych uprawach.
Leczniczy skład
Do celów leczniczych wykorzystywane są kwiaty i kłącza arniki. Właśnie te części zioła zawierają cenne flawonoidy i olejek eteryczny zawierający między innymi azulen, tymol, karotenoidy, kwasy organiczne (między innymi kwas kawowy, kwas chlorogenowy), aminy oraz fitosterole. Dzięki swojemu zróżnicowanemu składowi arnika działa na wiele różnych dolegliwości:
- Flawonoidy są cennymi przeciwutleniaczami. Działają przeciwzapalnie na skutek hamowania przez nie syntezy histaminy, która pełni funkcję mediatora procesów zapalnych. Flawonoidy mają też właściwości moczopędne. Drażnią kanaliki nerkowe i utrudniają resorpcję zwrotną w nerkach.
- Fitosterole zawarte w olejku eterycznym pobudzają metabolizm organizmu.
- Karotenoidy są prekursorami witaminy A i silnymi przeciwutleniaczami.
- Tymol jest stosowany jako środek dezynfekujący. Ma właściwości grzybobójcze i likwiduje bakterie.
- Kwas kawowy posiada właściwości przeciwzapalne, żółciopędne i przeciwmiażdżycowe. Jest też antyoksydantem, czyli zapobiega niepożądanym procesom utleniania.
- Kwas chlorogenowy obniża wchłanianie cukrów w przewodzie pokarmowym, dzięki czemu organizm aktywniej czerpie z zapasów zgromadzonych w organizmie. Zwiększa również czułość komórek na insulinę. Jest silnym przeciwutleniaczem i ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne.
Arnika jest ziołem o szerokim spektrum działania. Stosowana wewnętrznie jak i zewnętrznie przynosi zadziwiające efekty. Arnika ze względu na zawarte w niej flawonoidy ma działanie przede wszystkim przeciwzapalne. Ale nie tylko. Najczęściej jest wykorzystywana jako doskonały środek na likwidacje siniaków i obrzęków. Stosowana zewnętrznie jako rozcieńczona nalewka lub w formie kremu przyśpiesza gojenie się ran, siniaków, zwichnięć i opuchnięć.
Doskonała jako środek dla dzieci, które są narażone na różnego rodzaju stłuczenia. Jest wykorzystywana również przez sportowców, którzy borykają się z zapaleniem pochewki ścięgna, uszkodzeniami stawów, naderwaniem ścięgien czy złamaniami kończyn. Pomaga też na bóle mięśni związane z nieprzyzwyczajeniem ciała do ćwiczeń, ponadto likwiduje skurcze. Maść z arniki jest wykorzystywana przez sportowców do masażu.
Zioło stosowane wewnętrznie przyspiesza gojenie się zniszczonych tkanek i pomaga kontrolować krwawienia. Przyspiesza gojenie się ran po operacjach. Płukanka z arniki jest polecana przez dentystów po zabiegach wyrywania zębów. Arnika górska znana jest również jako zioło obniżające gorączkę i środek do walki z kokluszem.
Wyciąg z arniki często dodaje się do płynów, kremów do twarzy, maseczek oraz kremów do stóp. Działają one regenerująco, łagodzą podrażnienia skóry. Zmniejszają tez obrzęki i działają przeciwzapalnie. Arnika jest też stosowana w preparatach kosmetycznych przeznaczonych do pielęgnacji cery z tendencjami do rozszerzania i pękania naczyń krwionośnych oraz przy zanieczyszczonej tłustej skórze.
Z racji tego, że arnika likwiduje stłuczenia i obrzęki stosowana jest w kremach na podpuchnięte, zmęczone lub podbite oczy.
Arnikę górską używa się wewnętrznie na problemy skórne, takie jak: egzema, czyraki, ropienie. Rozcieńczona w proporcji 1:10 z nagietkiem może być używana na wszelkie wysypki skórne jak również na inne zapalne problemy skóry. Jest też skutecznym środkiem do walki z trądzikiem. Nalewka z arniki zadziała przeciwzapalnie, ukoi ból i złagodzi stany zapalne skóry.
Żródło: http://pl.herbs2000.com
